UBS windt er geen doekjes om in de net uitgekomen studie ‘Euro
break-up – the consequences’ : de huidige opzet van de euro werkt niet. "De
euro zou niet moeten bestaan."
Volgens de bank moet ofwel de opzet, ofwel de samenstelling van de muntunie
veranderen. De meest waarschijnlijke oplossing is echter een vorm van
fiscale harmonisatie, die langzaam en pijnlijk zal verlopen, aldus UBS.
De kosten van een ‘break-up’ zijn namelijk nauwelijks te overzien. Als
Duitsland de euro verlaat, zou dat elke Duitser, kind en volwassene, het
eerste jaar 6.000 tot 8.000 euro kosten; en nog eens 3.500 à 4.500 euro elk
jaar daarna. Dat komt neer op een reductie van het brutto binnenlands
product van 20 tot 25 procent.
Alsof een ineenstorting van de bankwereld, de internationale handel en het
verlies van ‘Europa’ als invloedrijke wereldspeler nog niet erg genoeg is,
denkt UBS dat zelfs oorlog niet uit te sluiten valt.
UBS geeft aan dat de geschiedenis leert dat het uiteenvallen van monetaire
unies vaak gevolgd wordt door autoritaire of militaire regimes of zelfs
burgeroorlogen. De bank noemt het uiteenvallen van Tsjechoslowakije en de
Sovjet-Unie als recente voorbeelden, waarbij de eerste overigens vreedzaam
en redelijk gladjes verliep. Maar zelfs een liberale democratie kan moeilijk
de sociale onrust weerstaan die ontstaat bij het uiteenvallen van een
monetair systeem, schrijft de bank.
Dat is dus geen aantrekkelijk scenario. Ter vergelijking: UBS berekent dat het
redden van Griekenland, Portugal en Ierland bij een complete 'default' van
die landen elke Duitser niet meer dan 1.000 euro kost.
Als een zwak euroland de euro afzweert, kost dat elke burger in zo'n land
tussen de 9.500 en 11.500 euro in het eerste jaar en nog eens 3.000 tot
4.000 euro in de jaren daarna. Dat komt neer op een daling van het nationaal
inkomen met 40 tot 50 procent. Geen optie dus.
Oplossing
Wat dan wel? UBS mikt - zonder er in detail op in te gaan - op een systeem
van fiscale harmonisatie tussen de landen, waarbij er geen geld tussen
overheden wordt doorgeschoven. Een dergelijk systeem redde in de dertiger
jaren de VS toen daar monetaire problemen waren.
Maar voor het moment hebben eurobeleggers hier nog niets aan: "De enige
manier om je te wapenen tegen het uiteenvallen van de euro is helemaal geen
euro-bezittingen te hebben."
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl